Królik popielniański biały - charakterystyka

Jest to jedyna zachowana rodzima rasa królików. Prace nad utworzeniem tej rasy rozpoczęły się w 1950 roku w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Zootechniki w Chorzelowie i prowadzone były przez prof. Z. Kamińskiego. Później badania prowadzono w Zakładzie Doświadczalnym Polskiej Akademii Nauk w Popielnie i stąd wywodzi się ich nazwa.

Materiał wyjściowy, nad którym rozpoczęto prace hodowlane stanowiły króliki polskie albinotyczne zakupione na targu w Myślenicach (20 szt.) oraz przejęte ze zlikwidowanego Zakładu Doświadczalnego w Brzeziu (20 szt.). Średni ciężar tych królików wynosił 2,5 kg.

Z części tych królików pod koniec lat pięćdziesiątych utworzono stado, które w celu powiększenia masy ciała przekrzyżowano jednorazowo królikami rasy belgijski olbrzym szary. Krzyżowano samice białe polskie z samcami rasy belgijski olbrzym szary, a samice rasy belgijski olbrzym szary z samcami białymi polskimi. Stosowano heterospermię, kryjąc samicę kolejno dwoma samcami. W wyniku tego uzyskano pokolenie mieszańców o szarej barwie okrywy włosowej, które kojarzono między sobą. W pokoleniu drugim mieszańców oprócz osobników szaro umaszczonych uzyskano także króliki o albinotycznej barwie okrywy włosowej, na których oparto dalsze prace hodowlane. Rozpoczęto krzyżowanie mieszańców albinotycznych między sobą. Mioty ograniczano do dwóch sztuk, aby zapewnić lepszy wzrost i rozwój młodych. Przez kilka lat stosowano też tzw. zimny chów ciężarnych matek, mający na celu poprawę okrywy włosowej u potomstwa. Zwierzęta utrzymywano w klatkach drewnianych na wolnym powietrzu, co w warunkach zimowych zapewniło surowe warunki chowu. W efekcie prowadzonych prac udało się w 1964 roku uzyskać w Popielnie całe stado królików o jednolitej, albinotycznej barwie okrywy włosowej.

Kontynuatorem prac nad królikiem popielniańskim białym był dr Wł. Karłowicz. Dzięki jego staraniom w 1965 r. ferma królików z Popielna została przeniesiona do Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt w Jastrzębcu. Efektem prowadzonych badań i wieloletniej pracy selekcyjnej było ugruntowanie cech fenotypowych i wszystkich ważniejszych cech produkcyjnych.

Możliwość objęcia królików popielniańskich białych oceną wartości użytkowej i hodowlanej powstała w 1989 r., kiedy to ówczesne Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zatwierdziło wzorzec oceny tej rasy.

Cechy charakterystyczne:

• biała okrywa włosowa
• liczebne mioty (7-8 królicząt w miocie)
• stosunkowo dobry odchów sięgający 6,5 króliczęcia w miocie
• bardzo dobre tempo wzrostu - w wieku 90 dni uzyskują masę 2,7 kg przy wysokiej wydajności rzeźnej sięgającej do 60%
• bardzo wysokie cechy adaptacyjne do niekorzystnych warunków środowiskowych co jest szczególnie ważne przy chowie przyzagrodowym

Samica królika popielniańskiego białego. Fot. P. Bielański

Młode króliczęta popielniańskie białe. Fot. P. Bielański

Dane kontaktowe Hodowców:

• Instytut Genetyki i Biotechnologii Zwierząt Polskiej Akademii Nauk, Zakład Doświadczalny w Jastrzębcu
  tel. 22 736 71 61
• Instytut Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy, Balice k. Krakowa
  tel. +48 666 081 360
• Marcin Faszcza
  tel. +48 506 495 850
• Zakład Doświadczalny IZ PIB Sp. z o.o. w Chorzelowie
  tel. 17 584 10 57; 17 584 14 78
• Marian Leśniak
  tel. +48 793 935 605
• Tomasz Kupaj
  tel. +48 504 999 066
• Czesław Uchman
  tel. +48 692 228 036
• Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
  tel. +48 504 445 782