Koń sokólski

Konie sokólskie - charakterystyka rasy

To regionalny typ koni zimnokrwistych. Na jego ukształtowanie miały bardzo duży wpływ warunki środowiskowe północno-wschodniej Polski, charakteryzujące się ostrym klimatem i słabszą jakością gleb w stosunku do innych regionów kraju. Materiał wyjściowy do wytworzenia koni w tym typie stanowiły prymitywne konie włościańskie, zwane mierzynami. Mimo niedużych rozmiarów, odznaczały się dużą siłą i wytrzymałością na trudne warunki środowiska. W połowie XIX wieku wraz z wzrostem gospodarczym zaczęto poszukiwać koni o większej masie, przystosowanych do prac w rolnictwie oraz w rozwijających się miastach. Ze względu na to zaczęto importować konie z Europy zachodniej. Ten typ zyskał większe uznanie na terenach północnowschodniej Polski, w tym na Podlasiu. Ogiery ardeńskie i norfolk-bretońskie kojarzono z lokalnymi klaczami w wyniku czego powstał typ konia o większej masie. Konsekwentna i planowa praca hodowlana oraz racjonalne żywienie i pielęgnacja pozwoliły uzyskać swoistą populację koni zimnokrwistych, charakteryzującą się specyficznymi cechami. Wielopokoleniowe zamiłowanie hodowców w rejonie Podlasia pozwoliło na wytworzenie koni będących kulturowym dziedzictwem tego regionu Polski. Współczesne konie sokólskie reprezentują typ, który charakteryzuje się znaczną suchością tkanek, łagodnym temperamentem, wytrzymałością i przydatnością do wykonywania różnych prac zaprzęgowych lub nawet wierzchowych. Chroniona populacja powinna charakteryzować się ściśle określonym wzorcem konia zimnokrwistego o wszechstronnej użytkowości (zaprzęgowej i roboczej). Koń w typie sokólskim odznacza się prawidłową, harmonijną budową, średnim kalibrem i bardziej suchą niż u innych koni zimnokrwistych konstytucją. Jest to koń typu pospieszno-roboczego przeznaczony do pracy w zaprzęgu , o wydajnym ruchu w stępie i kłusie. W tym typie należy zachować i utrwalić: wczesność dojrzewania, szybki wzrost i rozwój, niewybredność i dobre wykorzystanie paszy, długowieczność, płodność, zdrowie i przystosowanie do środowiska.

Teren występowania typu to Podlasie, wschodnia część Mazowsza i północna Lubelszczyzna.

Wymiary wymagane:

  • Klacze w wieku 3 lat: wysokość w kłębie 150-162 cm, obwód klatki piersiowej powyżej 200 cm, obwód nadpęcia 23-26 cm,
  • Ogiery w wieku min. 27 miesięcy: wysokość w kłębie 155-165 cm, obwód klatki piersiowej powyżej 200 cm, obwód nadpęcia 25-28 cm.

Liczebność

Liczba ogierów i klaczy sokólskich uczestniczących w programach w latach 2008 - 2024

Liczba ogierów i klaczy sokólskich	uczestniczących w programach w latach 2008 - 2024
20082009 20102011 20122013 20142015 20162017 20182019 20202021 20222023 2024
L. klaczy zakwalifikowanych33938360167887391310171112119412281229127513591458158314681359
L. stad134132197229261251261263263257254255263278295274250
Śr. kl/stado2,532,903,052,963,343,643,904,234,544,784,845,005,175,245,375,365,44
Dopuszczone og. sok.751763664597600261323349350385 (290)*425 (289)*484 (346*)527 (335*)369*397*399*412*
Og. sok. użyte91145177195221204218234235243255256281240268256
Śr. kl/og (1./4.)0,450,500,911,141,463,503,153,193,413,192,892,632,583,953,993,68
L. klaczy-matek1272583715206467688389499961046106111451199123313101327
L. źrebiąt12726437452264777384095610031066107011501200124013191332
* ogiery żyjące

Liczba klaczy sokólskich w poszczególnych województwach (2024)

Liczba klaczy sokólskich w poszczególnych województwach
Województwo l. klaczy
podlaskie648
lubelskie401
podkarpackie83
mazowieckie82
małopolskie60
warmińsko-mazurskie50
świętokrzyskie13
śląskie12
łódzkie10

Zmiany podstawowych wymiarów klaczy sokólskich w latach 2008-2024

20082009201020112012201320142015201620172018201920202021202220232024
Średnia wysokość w kłębie155,9156,0156,3156,7156,8157,0157,0157,2157,3157,3157,4157,3157,2157,1157,1157,1157,2
Średni obwód nadpęcia25,325,125,025,025,025,024,924,724,925,024,924,924,724,624,624,624,7
Wysokość w kłębie
Obwód nadpęcia